در حالی که قرار است با راه اندازی کارخانه هیپ لیچینگ تحولات گسترده ای در اشتغالزایی، تولید و رونق اقتصادی صورت پذیرد، انتقادهای مساله دار، چوب لای چزخ این پروژه گذاشته است.
به گزارش آرشا نیوز به نقل از پول نیوز، در تمامی سال‌های گذشته که از تحریم‌ها رنج برده ایم، اقتصاد وابسته به نفت در صدر این چالش قرار داشت. به همین دلیل مقام معظم رهبری بر فاصله گرفتن از اقتصاد نفتی و استفاده از دیگر ظرفیت‌های کشور تاکید کردند. از آنجا که ذخایر مس ایران بسیار گسترده است و در حال حاضر بدون در نظر گرفتن ذخایر کشف نشده، رتبه پنجم ذخایر مس جهان را داریم، لازم است برای صنعت مس برنامه ریزی جدی و عملیاتی داشته باشیم که خوشبختانه در سال‌های اخیر اقدامات خوبی در این زمینه صورت گرفته است.
افتتاح هیپ لیچینگ
یکی از مهمترین پروژه‌ها طرح تولید کاتد در کارخانه هیپ لیچینگ مجتمع مس سونگون است که مراسم افتتاحیه آن با حضور مهدی نیازی سرپرست وزارت صمت، علی رستمی مدیر عامل شرکت مس، معبود عباس زاده مدیر مجتمع سونگون، مهدی پورمحمد امام جمعه ورزقان، صابر پرنیان رئیس سازمان صمت استان آذربایجان شرقی، مهدی نعمتی فرماندار ورزقان و دیگر مسوولان قضایی و لشگری برگزار شد.
اقدام ۱۰ سال در 8 ماه
در این افتتاحیه مدیرعامل شرکت ملی مس با تاکید بر اینکه مدیران، کارکنان و کارگران مجتمع مس سونگون توانستند در بازه‌ی زمانی کمتر از ۸ ماه، پروژه‌ای که تنها ۵۰ درصد پیشرفت داشت را تکمیل کنند افزود: پروژه هیپ لیچینگ مجتمع مس سونگون از سال ۹۲ شروع شد و سال ۹۷ به پیمان رفت. علی رستمی با اعلام اینکه این پروژه سالانه ۳۰۰۰ تا ۳۴۰۰ تن مس کاتدی با عیار ۹۹/۹۹ ٪ با خلوص گرید A تولید می‌کند گفت: هیپ لیچینگ سونگون به معنی واقعی پروژه زیست محیطی است و با اجرای این طرح خاک‌های کم عیار برای فعالیت‌های معدنی نیز ارزشمند و قابل استفاده می‌شود. وی با اعلام اینکه در نتیجه اجرای این پروژه صادرات کشور سالی ۳۰ میلیون دلار افزایش می‌یابد گفت: هیپ لیچینگ باعث اشتغال مستقیم ۱۶۰ نفر و غیر مستقیم ۴۰۰ نفر خواهد شد که در طول اجرا بیش از ۲۵۰ نفر اشتغال داشتند.
اولین پروژه هیپ دره‌ای
اهمیت هیچ لیچینگ به اندازه‌ای قابل توجه است که مدیر عامل شرکت مس سونگون در جمع خبرنگاران حاضر شد و گفت: برای تکمیل زنجیره‌ی ارزش صنعت مس ایران، پروژه‌ی هیپ لیچینگ سونگون از سال ۱۳۹۷ عملیات مهندسی خود را آغاز کرده و اکنون شاهد آغاز عملیات تولید آزمایشی مس کاتد در مجتمع مس سونگون هستیم این پروژه با سرمایه گذاری ۱۲۰۰میلیارد تومان برای ۷۰۰ نفر اشتغال مستقیم و غیر مستقیم ایجاد کرده است. معبود عباس‌زاده گفت: این پروژه سالانه با تولید سه هزار و ۳۰۰ تن کاتد به عملیات خود ادامه داده و حدود ۱۵۰۰ میلیارد تومان برای کشور ثروت و ارزش آفرینی خواهد داشت. وی با اعلام اینکه دانش فنی این پروژه بومی سازی شده و تکنولوژی آن برای اولین بار در خاورمیانه در مجتمع مس سونگون عملیاتی شده گفت: در بازدید رئیس جمهور از مجموعه‌ی مس سونگون، تیم‌های فنی و کارشناسی تشکیل و یک سری مصوبات فنی و تخصصی برای استان ابلاغ شد. وی تصریح کرد: برای اجرای این مصوبه‌ها حدود ۱۳۷هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری شده که منجر به توسعه صنایع مس و تکمیل ارزش صنعت مس ایران خواهد بود.
تخریب دستاورد‌ها
در حالی که با صرف هزینه‌های کلان، هیچ لیچینگ در آستانه بهره برداری، ایجاد ارزش افزوده، اشتغالزایی و سودآوری قرار دارد، نماینده ورزقان در مجلس شورای اسلامی به تخریب این پروژه پرداخته است. اللهوردی دهقانی سانیج گفت: پروژه هیپ لیچینگ برای تولید مس کاتد جدای از آن که پروژه‌ای قدیمی است، در هیچ جای دنیا از این تکنولوژی منسوخ برای تولید مس استفاده نمی‌شود و حتی برای جداسازی مس از خاک‌های اسیدی، به دلیل بازدهی ۵۰ درصدی و پایین روش هیپ لیچینگ، از روش فلوئوسیون استفاده می‌شود. عضو کمیسیون صنایع مجلس با یادآوری اینکه پروژه هیپ لیچینگ مس سونگون ۱۰ سال قبل عملیاتی شده گفت: علی رغم غیر اقتصادی بودن، امکان تعطیلی آن نیز به جهت سرمایه گذاری‌های صورت گرفته وجود نداشت و ناچار به اجرا و افتتاح آن شده اند.
واکنش به کارشکنی
این اظهارات به اندازه‌ای چالش آفرین بود که امام جمعه ورزقان در خطبه‌های نماز جمعه بدان پاسخ داد و گفت: عده‌ای از راه اندازی پروژه هیپ لیچینگ انتقاد می‌کنند، اگر پروژه هیپ لیچینگ منسوخ بوده چرا در سال‌های گذشته سکوت کرده‌اید! چرا با دروغ پراکنی آبروی نظام و دولت را می‌برید؟! مهدی پورمحمد با تشکر از تمامی کارکنان شرکت مس سونگون در به ثمر رساندن پروژه هیپ لیچینگ گفت: پروژه هیپ لیچینگ در سال ۹۷ کلنگ زنی شد و قرار بود در سال ۹۹ به بهره برداری برسد، ولی تا سال ۱۴۰۱ تنها ۵۱ درصد پیشرفت فیزیکی داشت، ولی با روی کار آمدن مدیریت فعلی در طول ۹ ماه پیشرفت این پروژه به ۱۰۰ درصد رسیده و همزمان با سفر اخیر رئیس جمهور به استان افتتاح شد.
سکوت‌های معنی دار
پورمحمد خطاب به افرادی که به صورت مخفیانه دست به قلم شده و از منسوخ بودن پروژه هیپ لیچینگ صحبت می‌کنند گفت: اگر پروژه هیپ لیچینگ منسوخ بوده چرا در سال‌های گذشته سکوت کرده و بعد از اتمام این پروژه که میلیارد‌ها تومان هزینه شده، انتقاد می‌شود؟! وی افزود: بنده چندین سال است از نحوه اجرای پروژه هیپ لیچینگ از طریق تریبون نمازجمعه مطالبه گری میکنم چرا هیچ کس آن زمان در خصوص این پروژه چیزی نگفته و سکوت کرده بودند؟! چرا با دروغ پراکنی با روح و روان مردم بازی می‌کنید و آبروی نظام و دولت را می‌برید؟!
بحران سیاسی بازی
خطیب جمعه ورزقان با بیان اینکه به جای تشکر از مسئولان، سنگ اندازی می‌کنند، خطاب به مسئولان شهرستانی متذکر شد: فرماندار محترم، نماینده محترم، دادگستری محترم و سایر دستگاه‌ها دست در دست هم داده و مشکلات منطقه را برطرف کنند؟! انتظار داریم کارهای از پیش پا افتاده این چنینی تمام شود و جامعه را غبار آلود نکرده و مردم محروم منطقه را درگیر باز‌های سیاسی خود نکنند. پور محمد تاکید کرد: امکان نواقص در هر پروژه‌ای هست، اما اگر کسی به معنای واقعی خیرخواه مردم هست از دست مدیریت این پروژه گرفته و به دنبال رفع نواقصات آن و پروژه‌های در دست اقدام در منطقه باشد.
